Wat moet u weten over Chikungunya?
Wat is Chikungunya?
Chikungunya verwijst naar een virale infectie. De infectie wordt voornamelijk door muggen overgedragen van het type Aedes aegypti en Aedes albopictus. De benaming “Chikungunya” is afkomstig van het bantoetaal uit Oost-Afrika en betekent “dat wat buigt”. De benaming van het infectie is afkomstig van de typische houding die patiënten aannemen door de gewrichtspijn, oftewel één van de meest kenmerkende symptomen van de ziekte.
Oorsprong van Chikungunya
De Chikungunya uitbraak werd voor het eerst geregistreerd in 1952 in Tanzania. Het virus is sindsdien waargenomen in verschillende regio’s in Afrika, Azië, Amerika en zelfs Europa. (Sub) tropische gebieden zijn door de aanwezigheid van de juiste muggensoorten vooral vatbaar voor uitbraken.
Hoe wordt Chikungunya overgedragen?
Het Chikungunya virus wordt overgedragen via muggenbeten. Muggen, die verantwoordelijk zijn voor de verspreiding van het virus, zijn vooral actief tijdens de daguren en reproduceren zich door gebruik te maken van menselijk bloed. Het is onmogelijk om van persoon tot persoon het virus direct over te dragen. Behalve in bijzondere situaties, zoals bij bloedtransfusie of tijdens de bevalling van moeder op kind.
Welke muggen dragen Chikungunya over?
Aedes aegypti en Aedes albopictus zijn de voornaamste verspreiders van het virus. Deze muggen zijn bekend om de verspreiding van andere ziekten, zoals dengue en zika. Deze muggen komen vooral voor in stedelijke omgevingen en leggen hun eieren in stilstaand water.
Symptomen van Chikungunya
Chikungunya symptomen ontstaan doorgaans binnen 4 tot 8 dagen na een muggenbeet en beginnen onverwachts met hoge koorts. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Hoge koorts (tot 40°C)
- Ernstige gewrichtspijn, vooral in de polsen, enkels en knieën
- Hoofdpijn
- Spierpijn
- Uitslag op de huid
Acute fase van Chikungunya
In de acute fase, die ongeveer een week aanhoudt, is de patiënt vaak zeer ziek en heeft door de pijn beperkingen in de bewegingsmogelijkheden. In deze fase is het cruciaal om bedrust te nemen.
Chronische fase van Chikungunya
In bepaalde situaties houdt de gewrichtspijn maanden tot zelfs jaren aan. Dit komt voor bij voornamelijk bij oudere patiënten of individuen met fundamentele gezondheidsproblemen.
Behandeling van Chikungunya
Er is geen specifieke antivirale behandeling voor Chikungunya. De therapie is gericht op het verminderen van symptomen en het bevorderen van het herstelproces. Paracetamol wordt geadviseerd om pijn en koorts te verlichten. Aspirine is niet aan te raden, omdat dit de kans op bloedingen kan vergroten, vooral als de patiënt tegelijkertijd dengue heeft gehad.
Voeding en hydratatie
Een evenwichtig dieet en genoeg hydratatie zijn erg belangrijk voor het herstel. Patiënten krijgen de aanbeveling om veel vloeistoffen te consumeren om zo uitdroging te vermijden.
Hoe kunt u Chikungunya voorkomen?
Om de verspreiding van het Chikungunya virus te verlagen, is preventie noodzakelijk. Het vermijden van muggenbeten is de voornaamste manier om een infectie te ontlopen. Insectenwerende middelen met DEET of picaridin zijn effectief in het afweren van muggen. Het gebruik van muskietennetten, vooral tijdens het slapen, wordt dan ook sterk aanbevolen.
Vermijden van broedplaatsen van muggen
Door stilstaand water in en rondom het huis te elimineren, vermindert de voortplanting van muggen. Denk aan emmers, bloempotten en regentonnen waarin water zich kan ophopen.
Veelgestelde vragen over Chikungunya
Is Chikungunya dodelijk?
In de meeste situaties is de Chikungunya infectie niet dodelijk. Het kan wél ernstige complicaties met zich meebrengen bij kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen met een zwakke immuniteit.
Kunt u Chikungunya meer dan één keer krijgen?
Na een infectie ontwikkelt iemand doorgaans een levenslange immuniteit tegen het virus. Herinfecties komen niet vaak voor.
Is er een vaccin tegen Chikungunya?
Op dit moment is er geen commercieel verkrijgbaar vaccin tegen Chikungunya. Het onderzoek naar een effectief vaccin is momenteel nog steeds aan de gang.
