Gordelroosvaccin blijkt onverwachte bondgenoot in strijd tegen dementie
Stel je voor: een vaccin dat eigenlijk bedoeld is om je te beschermen tegen een pijnlijke huidziekte, blijkt ook je hersenen te beschermen. Klinkt bijna te mooi om waar te zijn, toch? Toch is dat precies wat nieuw onderzoek van Stanford University nu suggereert. Het gordelroosvaccin – dat veel mensen vooral kennen als bescherming tegen jeuk en huiduitslag – lijkt ook het risico op dementie aanzienlijk te verlagen. En dat is hoopgevend nieuws.
20% minder kans op dementie na vaccinatie
Onderzoekers analyseerden de medische gegevens van maar liefst 280.000 mensen uit Wales. Dankzij een unieke situatie, waarin mensen geboren vóór 1 september 1933 geen recht hadden op het vaccin en mensen na die datum wel, konden ze de effecten van het gordelroosvaccin goed vergelijken. De resultaten? Mensen die het vaccin hadden gekregen, bleken 20 procent minder kans te hebben om binnen zeven jaar dementie te ontwikkelen.
“Voor het eerst kunnen we met zekerheid zeggen dat het gordelroosvaccin het risico op dementie verlaagt,” vertelt onderzoeker Paul Geldsetzer aan The Guardian. Ook Julia Dudley van Alzheimer’s Research UK noemt de resultaten opvallend: “Eerdere studies lieten nooit zo’n sterk verband zien.”
Wat is gordelroos ook alweer?
Gordelroos ontstaat door hetzelfde virus als waterpokken. Nadat je als kind waterpokken hebt gehad, blijft het virus slapend in je lichaam aanwezig. Op latere leeftijd kan het opnieuw actief worden, vaak met pijnlijke huiduitslag tot gevolg. Het vaccin werd in 2013 beschikbaar gesteld, maar is (nog) geen onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma in Nederland. Mensen kunnen het wel via de huisarts of een vaccinatiebureau regelen.
Waarom dit belangrijk is
In Nederland krijgt, volgens Alzheimer Nederland, één op de vijf mensen uiteindelijk te maken met dementie. Bij vrouwen ligt dat cijfer op één op de drie. Het is niet alleen een ingrijpende ziekte voor patiënten en de naasten, maar ook de nummer één doodsoorzaak in ons land. In 2023 overleden meer dan 17.000 mensen aan de gevolgen van dementie. En de maatschappelijke kosten zijn enorm: in 2019 ging het om zo’n 10 miljard euro – dat is tien procent van alle zorgkosten.
Met de vergrijzing in volle gang verwacht de overheid dat deze kosten in 2040 kunnen oplopen tot ruim 15 miljard euro. Elke ontdekking die helpt om de ziekte te voorkomen of vertragen, is dus van grote waarde.
Een kleine prik, een grote impact?
Of het gordelroos vaccin ook op de langere termijn beschermt tegen dementie, moet nog verder worden onderzocht. Maar de eerste bevindingen bieden hoop – en misschien zelfs een onverwacht extra voordeel voor wie zich laat vaccineren. Soms zit bescherming dus in een klein prikje met een verrassend groot effect.
Bron:
Nu.nl
